مداخله فرهنگ گرایانه :
این نوع مداخله متاثر از نظریه های پیش شهرسازان قرن نونزدهم چون راسکین ، موریس ، سیته و ریمون آنون است. هدف از این نوع مداخله ، زنده کردن ارزش های فرهنگی گذشته در شهر ، تکیه بر رشد شهر بر اساس اشکال کهن ، توجه به ارزش های زیبایی شناختی شهرهای کهن ، به حداقل رسیدن دخل و تصرف در بافت های با ارزش ، ارزش دادن به کل و بالا بردن جذابیت و آرامش در شهرها می باشد. (حبیبی ، احمد پور ومشکینی ، ۱۳۸۶ )

مداخله فرانوگرایانه :
این نوع مداخله متاثر از نظریه های شهر سازی دهه شصت قرن بیستم میلادی به بعد می باشد . مداخله فرانوگرایانه می تواند تلفیقی از مداخله نوگرایانه و مداخله فرهنگ گرایانه باشد که از افراط و تفریط دو نوع مداخله فوق بکاهد . محور اصلی این مداخله ، حفظ تار و پود بافت کهن در کنار دگرگرنیهای کالبدی – فضایی شهر است.(حبیبی ، احمد پور ومشکینی ، ۱۳۸۶ )

مداخله مردم گرایانه :
این مداخله متاثر از نظریه های شهر سازی مشارکتی دهه های آخر قرن بیستم میلادی است که هدف آن ، بالا بردن میزان مشارکت مردم در تغییرات ساماندهی فضایی شهر است. این مداخله ، مخاطبان اصلی هر نوع مداخله ای را مردم و ساکنان محدوده های مورد عمل می دانند بنابراین قبل از هر گونه مداخله ای ، باید به نظریه های مردم توجه داشت و پس از بررسی آنها ، مداخله در بافت باید با همکاری مردم صورت گیرد. مداخله مردم گرایانه ، نظریه تداوم را در تکامل می بیند. به سخن دیگر سر در گذشته و رو به آینده دارد و بیش از طراحی به برنامه ریزی می اندیشد ، برنامه ریزی که در آن مردم منطقه اساسی را در ساماندهی شهری بازی می کنند. از این رو می توان نتیجه گرفت اگر چه در هسته مرکزی شهر مداخله از نوع مردم گرایانه ، جهت مرمت و بهسازی بافت فرسوده صورت می گیرد. (اکبری زاده ، ۱۳۸۸)

مشارکت مردم در مدیریت یکپارچه شهری :
مشارکت مردم در زمینه های مختلف می تواند فضا و زمینه مناسبی را برای اجرای موفق مدیریت یکپارچه شهری فراهم اورد. به همین دلیل در ادامه به این مهم پرداخته شده است.

سیر تحول مشارکت^[۱] مردمی در برنامه ریزی شهری :
مشارکت اگر چه به معنای عام ، از دیرباز با زندگی انسان پیوند داشته است به معنای جدید آن در عرصه ی سیاست و برنامه ریزی ، پس از جنگ جهانی دوم آغاز شده است . هر چند از سال های نخست پس از جنگ جهانی دوم ، که برنامه ریزی شهری و تهیه ی برنامه های شهری در کشورهای صنعتی اروپا و آمریکا رواج یافته بود ، همواره ضرورت نظر خواهی از مردم و مشارکت آن ها در برنامه ریزی مطرح بوده است، ولی ضعف موجود در شیوهی نظرخواهی و گاه بی اعتقادی بعضی از طراحان و برنامه ریزان به فواید آن ، سبب شد که مشارکت شهروندان با کیفیت مطلوبی در برنامه ریزی ها تحقق نیابد . در نتیجه ، برنامه هایی که تهیه می شد کم تر با نیازهای جامعه انطباق داشت و کم تر به اجرا و عملنزدیک می شد . از اواخر دهه ۱۹۵۰ م ، مفهوم مشارکت به منزله ی مفهوم مهمی در مباحث توسعه ی اقتصادیو به دنبال شکست برنامه های اقتصادی مطرح شد و در نتیجه ی ازریابی برنامه های اجرا شده ، مشخص شد که فقدان مشارکت های مردمی در طراحی ، اجرا و ارزیابی برنامه ها ، زمینه ی ناکامی آن ها را فراهم کرده است و برنامه ی توسعه بیش از آن که در خدمت محرومان و نیازمندان باشد که گروه های هدف محسوب می شوند ، در نهایت به تشدید فقرو نابرابری دامن زده است. (اکبری زاده ، ۱۳۸۸)
بنابراین مفهوم مشارکت در واکنش به نارساییدر برنامه های شهری ،به صورت جدی مورد توجه قرار گرفت ؛ چرا که در واقع تا دهه ۱۹۶۰ م. وسایل اولیه برای توانمندی عموم برای ابراز نظر از طریق جریانات عادی نمایندگان مردم که از سوی آنان بیان منافع در دولت مرکزی محلی انتخاب می شدند ، صورت گرفت. در این دوران نظر خواهی از مردم درباره ی برنامهای شهری،در مرحله ی پایانی و پیشرفته کار نجام می گرفتکه البته در آن مرحله اعمال تغییرات اساسیدر برنامه بسیار دشوار می نمود.
از دهه ۱۹۶۰ همراه با گسترش بی رویه ی شهرها ، نیاز به سازوگار موثر مشارکت علاوه بر روش های سنتی پیشین ، افزایش یافت ، در این دوره قوانین متعددی مبتنی بر مشارکت مردم تصویب شد که ماهیت فرایند های تصمیم گیری شهری را تغییر داد. مفهوم مشارکت در نیمه نخست دهه ی ۱۹۶۰ م. در انگلستان و آمریکاصورت رسمی به خود گرفت . در اواخر دهه ی ۱۹۶۰ و اوایل دهه ی ۱۹۷۰ ، به دنبال انتقادات مبتنی بر بی توجهی به نیازهای واقعی شهر و مردم شهر در برنامه ها ، منشاء اصلی چنان نارضایتی هایی همچنان بی توجهی به مشارکت مردم در مراحل مختلف تهیه و اجرای برنامه ها بود ، بدین ترتیب ، نقش مشارکت مردم در توسعه ی جوامع به عنوان موضوع اساسی مورد توجهتصمیم سازان و تصمیم گیران قرار گرفت. امروزه در اغلب کشورها مشارکت شهروندان جزء جدایی ناپذیر فرایند برنامه ریزی شهری است و این اتفاق نظر وجود دارد که به علت پیچیدگی ها و گوناگونی در شیوه ی زندگی مردم ، نهادهای مردم سالار جامعه امروز که به عنوان بخشی از فرایند دوران نوباوری شکل گرفته اند ، لازم است با مشارکت مستقیم شهروندان تکمیل شوند و نقش حضور مردم را در فرایند تصمیم گیری وبرنامهریزی تثبیت کند. (سعیدیان ، ۱۳۸۸)
بنابراین بهترین کار آن است که مردم در مراحل تصمیم گیری برنامه های شهری و در واقع در تعیین سرنوشت خویش حضور و دخالت آگاهانه داشته باشند ؛ چرا که امروز مشارکت مردمی ازالزامات زندگی شهری به شمار می رود.

تعریف مشارکت مردمی :
مشارکت درگیری داوطلبانه مردم در ساخت و اخذ تمامی تصمیماتی است که مستقیماً زندگیشان را تحت تاثیر قرار می دهد همچنین در کلیه فعالیتهایی که خانوارهای کم درآمد یا بدون کمک دولت در جهت بهبود وضع زندگی خود انجام می دهند . (شیخی ، ۱۳۷۶ )
مشارکت عمومی یک حس واقعی و اصیل مسئولیت جمعی و حس وابستگی به جامعه را خلق می نماید و این امر به نوبه خود سبب درگیر شدن فعالانه مردم در مشارکت و اجرای طرح ها می گردد.
در تعریف بانک جهانی از مشارکت چنین آمده است : مشارکت فرآیندیاست که از طریق آن بهره وران کنترل خود را بر روند برنامه های توسعه و تصمیمات و منابعی که مرتبط با برنامه است با هم تقسیم می کنند . به تعبیری مشارکت روشی برای دفاع از منافع گروه های مردمی و افراد است و ابزاری برای برآورده ساختن احتیاجات آنانی است که معمولاً سازمان های بزرگ ، موسسات دیوان سالاران آنها را مد نظر نمی گیرند . مشارکت یک داد و ستد اجنماعی دو سویه میان مردم است و نه روش قبولاندن اندیشه های مسئولان بالادست .( مک مگان ، ۱۳۷۷ ، به نقل از منصوری ، ۱۳۸۴ )

لزوم مشارکت مردمی در فرایند مدیریت یکپارچه شهری :
شری آر نشتاین^[۲]از جمله نخستین کسانی بود که کوشید معانی مربوط به مشارکت با بهره گرفتن از استعاره نردبان هشت پله ای مشارکت روشن سازد . در این استعاره درجات مختلف تاثیر با قدرت مستقیم مردم بر تصمیم گیری تعیین شده است . برای برنامه ریزان مفید است که جای پنهان شدن در پس عبارات مبهم ، در ذهن خود روشن سازند که چه نوع مشارکتی عرضه شده ،یا تحت شرایط خاص تقاضا شده است.
جدول شماره ( ۲-۱) نردبان مشرکت عمومی

بررسی مبانی نظری و انتخاب مدل
تعریف متغییرها و سنجه های اندازه گیری
طراحی ابزار گردآوری داده ها و اطلاعات اولیه تحقیق
جمع آوری داده ها و آماده سازی داده ها
جمع بندی مطالب
طراحی
اجرا
انتقال

طراحی طرح تحقیق
در هر تحقیقی قبل از اجرای واقعی (گردآوری و تحلیل داده ها و پاسخ گویی به سوالات تحقیق) لازم است تا طرح اجرای تحقیق بطور کامل طراحی و تدوین شود .فرایند طراحی تحقیق حاضر به سه مرحله کلی قابل تقسیم است .
مرحله اول : بررسی مبانی نظری
هدف این مرحله دستیابی به شناخت مورد نیاز از دورکاری و مدل های پذیرش دورکاری است .با انجام این کار مدل مفهومی تحقیق که رابطه بین متغییر های مورد مطالعه در این تحقیق را نشان می دهد نیز انتخاب یا توسعه داده میشود.
مرحله دوم : تعریف متغییر ها و سنجه های اندازه گیری
در این مرحله براساس مدل مفهومی تحقیق متغییر هایی که در این تحقیق باید اندازه گیری شوند به همراه سنجه ها یا شاخص ها ی اندازه گیری آنها تعریف می شوند . این کارها همان تعریف عملیاتی متغییر ها ست که اندازه گیری مفاهیم مرتبط با متغییرهای مذکور را امکان پذیر می سازد .
مرحله سوم : طراحی ابزار و روش های گردآوری داده
پس از تعریف عملیاتی متغییر ها می توان اقدام به طراحی ابزار گرداوری داده نمود . این ابزار باید قادر باشد داده های کافی و معتبر را برای اهداف تحلیلی گردآوری نماید .قسمت دوم این کار مرحله مربوط به طراحی روش گرد آوری داده یا طرح نمونه گیری و روش تحلیل داده هاست . بخش اعظم فصل سوم تحقیق اختصاص به تشریح ابزار گردآوری و روش تحلیل داده ها دارد .

اجرای طرح تحقیق
پس از تهیه طرح تحقیق نوبت به اجرای طرح تحقیق می رسد .در این مرحله با بهره گرفتن از ابزارهای گرد آوری داده و روش نمونه گیری داده های مورد نیاز گرد آوری میشود .سپس داده ها ی گردآوری شده با بهره گرفتن از روش های تحلیل داده تحلیل شده و به سوالات و فرضضیات تحقیق پاسخ داده میشود .
انتقال
تحقیق زمانی مفید خواهد بود که دانش تولید شده به وسیله آن در اختیار افراد قرار گیرد .بر این اساس زمانی تحقیق کامل شده محسوب میشود که دانش آن در جامعه تسری پیدا کند .برای این کار گزارش این تحقیق در مرحله آخر و پس از انجام تمامی مراحل تهیه و منتشر میشود .
محدوده تحقیق
محدوده این تحقیق حاکثر شش ماه پس از تصویب نهایی تحقیق بوده است که از اردیبهشت ۱۳۹۰ تا آبان ۱۳۹۰ ادامه داشته است .محدوده مکانی این تحقیق شهر تهران است .مشتریان و مخاطبانی که این تحقیق مورد استفاده آنان است تمام کسانی است که صاحبان کسب و کار اعم از دولتی و خصوصی است که خواستار راه اندازی دورکاری و بهره مندی از مزایای این فناوری نوین هستند .محدوده موضوعی این تحقیق بررسی پذیرش دورکاری است .
محدودیت های تحقیق
محدودیت موضوعی : در این تحقیق کوشیده ایم تمامی عوامل موثر بر پذیرش ملموس را در مدل در نظر بگیریم علاوه بر این مولفه ها عوامل متعددی بر پذیرش دورکاری موثر است اما در محدوده تحقیق امکان بررسی همه عوامل وجودنداشته است . با به جریان افتادن دورکاری و متداول تر شدن آن در جامعه عوامل جدیدی موثر بر پذیرش دورکاری بروز خواهد کرد مانند احساس ایزوله شدن که هم اکنون در جامعه قابل سنجیدن نیست .
محدودیت زمانی :‌با توجه به گستردگی عملیات گردآوری داده های میدانی و زمان بر بودن آن عامل زمان به عنوان یک محدودیت اساسی در اجرای این تحقیق مطرح بوده است .
فصل دوم
ادبیات موضوع
مقدمه
فصل دوم این پژوهش اختصاص به مبانی نظری دارد.هدف از تدوین این فصل ایجادبستر نظری و تئوریک لازم در زمینه دورکاری و پذیرش آن بطور خاص است .بخش اول به معرفی دورکاری اختصاص دارد .تعاریف و مزایا و مشکلات پیش روی دورکاری و انواع دورکاری در این بخش بررسی شده است .همچنین در این بخش تاریخچه و روند رشد و توسعه دورکاری بررسی شده است .بخش دوم به مدل های پذیرش فناوری اختصاص دارد.
مفاهیم
“دورکاری” روشی برای کار کردن به روشی مستقل از محیط جغرافیایی اداره یا شرکت است. با بهره گرفتن از ابزارها و تجهیزات انفورماتیکی، مخابراتی و متدهای انعطاف پذیرسازی که از سوی سازمان مربوطه ارائه می شود می توان در این شیوه کار کردن تسهیل ایجاد کرد. “دورکاری"، مفهومی است که به شدت با تکامل فناوریهای انفورماتیکی و توسعه شبکه های اینترنت و اینترانت گره خورده است.دورکاری، تکنیکی برای کارکردن در محیطی خارج از اداره است. این شیوه به شاغل اجازه می دهد که کار را در محیطهای مختلف در حرکت و یا در خانه به صورت آزادانه انجام دهد و در نتیجه به افراد اجازه می دهد که در کجا و چگونه کار کنند.دورکاری انواع مختلفی دارد که شامل دورکاری از خانه، دورکاری از مرکز ماهواره ای، دورکاری از مرکز راه دور و دورکاری موبایل می شوند.ابزارهایی به طور عادی برای دورکاری استفاده می شوند شامل پست الکترونیک (ایمیل)، چت، اتصال مستقیم به شبکه های شرکتی، VOIP (تلفن از راه اینترنت از طریق سرویس اسکایپ) و سرویسهای ویدیوکنفرانس می شوند. پدیده دورکاری مواردی از قبیل ساختار فناوری، فرهنگ کار، شرایط بازار، گسترش ICT (فناوری ارتباطات و اطلاعات)، فرهنگ نوآوری، سیاستهای دولتی و الگوهای آموزشی را تحت تاثیر قرار می دهد.
تعریف دورکاری
دورکاری که هنوز گاهی اوقات با واژه “ارتباط از راه دور” می‌آید به طور مفهومی نوعی کار “هرجا- هر وقت” تداعی شده است. در اصل این تعریف شامل کار در مراکز دورکاری (جایی نزدیک به خانه به نسبت مکان معمولی) که کارکنان آن فرصت انجام کار از خانه را دارند.روشن است که همه کاری مناسب دورکاری نیست برای مثال وظایفی که نیازمند ارتباط رو در رو است و یا در تعامل با تجهیزاتی است که در محل کار وجود دارد. هر چند با رشد تکنولوژی‌های براساس کامپیوتر وظایف بیشتری قابلیت اجرای دورکاری دارند. وظایفی مثل کار با پردازشگرهای متنی – حسابداری – برنامه نویسی کامپیوتری – طراحی – سرویس سنتری – کنترل کیفیت – مراقبت سلامتی می‌تواند از خانه انجام شود.
همچنین به خاطر توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات و کاهش هزینه‌ها به همراه مزایای بی شماری که دورکاری داشته، تا سال ۲۰۰۶ تعداد آمریکاهایی که به کارکنان اجازه حداقل یک روز از ماه کار در خانه را می‌داند از ۹٫۹ میلیون به ۱۲٫۴ میلیون رسیده است. با احتساب کارکنان قراردادی حدوداٌ ۵ درصد کارکنان کل آمریکا دورکار هستند.[۱۷] بسیاری شرکت‌ها مخصوصاٌ در بخش مالی – آی تی و بخش های ارتباطی فرصت دورکاری را پیشنهاد می‌دهند.
برخی از سازمان‌ها رویکردی برون سپاری داشته و بر اساس مدل ” کار در خانه” عمل می‌کنند گاهاٌ به نام‌های کار مجازی یا کار از راه دور اطلاق می‌شود. با افزایش رقابتی شدن سرمایه انسانی و موج بازنشستگی دورکاری سبک کاری جدیدی برای کارکنان سن و کارکنان جوانی که به دنبال کار منعطف هستند ارائه می‌کند.[۱۸] مفهوم استخدام کارکنان مسن‌تر در طرح دورکاری توسط رئیس برنامه دورکاری آمریکا ارائه شد و با اقبال عمومی مواجه شد. هر چند اکثریت کارها فرصت دورکاری را به کارکنان پیشنهاد نمی‌دهند و وقتی هم پیشنهاد می‌شود در اهداف زمانی که باید از خانه کار کند بسیار محدود هستند (Potter 2003)
تعاریف متعددی از دیدگاه های مختلفی برای دورکاری ارائه شده که در زیر به برخی از مهمترین آنها اشاره می کنیم:
دورکاری توافقی کاری براساس تکنولو‍ژی اطلاعاتی و ارتباطی است که توسط کامپیوترها – پراسسورها – ترمینال‌ها – تلفن و فکس و ایمیل و مودم و … امکان پذیر شده است.دورکاری استفاده از کامپیوترها و تکنولو‍‍‍‍‍ژی ارتباطی را با انعطاف مکان کاری فراهم آورده است.همانطور که مرزهای جغرافیایی و سازمانی محل‌های کاری متمرکز را برداشته است.[۱۹]
تعریف دورکاری به بیان دیگر در بیانیه فدرال آمده است :توافق کاری که کارکنان وظایف اداره ای خود را در خانه و یا دیگر مکان های کاری از لحاظ جغرافیایی که راحت و مناسب می دانند انجام دهند.کارکنانی دورکار محسوب می شوند که حداقل دو روز در هفته از ۴۸ هفته کاری در سال را دورکار باشند[۲۰]
“جک نیلز” که به عنوان ” پدر دورکاری” از او یاد می شود دورکاری را هرگونه شکلی از به کارگیری فناوری های اطلاعاتی به جای مسافرتهای مربوط به کار و حرکت کار به سمت کارکنان، به جای حرکت کارکنان به سوی کار تعریف می کند [۲۱]
لغت دورکاری به عنوان کار در خانه ترجمه می شود هر چند که انواع دیگری از دورکاری وجود دارد. عنصر معمول برای مفهوم دورکاری خانه نیست . استفاده از کامپیوتر و ارتباطات الکترونیکی معنی شکل و هدف کار را تغییر داده است.تعریف از دورکاری به دو دسته تقسیم می شود:از یک طرف آن هایی که به موقعیت مکانی دورکاران توجه دارند از طرف دیگر آن هایی که به استفاده از کامپیوتر و وسایل ارتباطی تکیه می کنند. در گروه اول تاکید بر برداشت شخص از اداره سنتی است. از دید موقعیت مکانی کارکنان و تاکید بر این که در دورکاری مهم این است که از مکانی که دیگر کارکنان کار می کنند دور باشند . گروه دوم یعنی آن هایی که به استفاده از کامپیوتر و ابزارهای ارتباطی به عنوان ابزاری برای شخص دورکار تاکید دارند.این گروه معتقدند وقتی می توانیم صحبت از دورکاری کنیم که یک ارتباط انتقال داده ای بین واحدهای از راه دور و واحدهای شرکت داشته باشیم[۲۲]
دورکاری شیوه ای انعطاف پذیر در کارکردن است که طیف وسیعی از فعالیتهای کاری و همه کسانی که امکان کارکردن در بخش مهمی از زمان کاری، در مسافتی دور از کارفرما یا دور از مکان مرسوم کار را دارند، در بر می گیرد. نباید به اشتباه تصور کرد که افرادی که دورکاری انجام میدهند ضرورتاً باید جزو افرادی باشند که برای خودشان کسب و کاری دارند و فقط در صورت داشتن کسب و کار خودشان میتوانند از راه دور کارهایشان را انجام دهند. دورکاری همیشه شامل استفاده از ارتباطات راه دور برای برقراری ارتباط میان کارفرما و کارمند می باشد[۱]
دور کاری در مکانی مستقل از مکان کارفرما انجام می گیرد، مکانی که بنابر تمایل فردی شخص دورکار یا سازمانی که او برایش کار می کند، می تواند تغییر کند و نیز کاری است که اساسا متکی بر فناوری ارتباطات است و نتایج کار به صورت از راه دور برای کارفرما ارسال میشود. لازم به ذکر است که که برقراری تماس ممکن است از طریق مخابراتی نباشد بلکه می توان از طریق خدمات پستی یا پیک نیز به این کار اقدام کرد . [۱]
دورکاری پدیده ای است که در جوامع اطلاعاتی رونق یافته و محدودیت زمانی و مکانی در اجرای وظایف شغلی را با بهره گیری از فناوری ارتباطات و اطلاعات از بین می برد لذا خروجی یا نتیجه کار بیش از هر عامل دیگر موردتوجه است[۲۳]
دورکاری رویکردی از کار است که در آن کارکنان می توانند دور از محل اداره، در زمان دلخواه خود، با بهره گرفتن از فناوری های پیشرفته ارتباطات راه دور و رایانه کار کنند و سپس نتایج کار را به صورت الکترونیکی،به اداره یا محل دیگری منتقل کنند[۲۴]
از دید ما اگر می خواهیم به مفهوم دورکاری بپردازیم باید هر دو بعد را در نظر بگیریم. از یک طرف فاصله فیزیکی لازم است و از طرف دیگر استفاده از کامپیوتر و دیگر سخت افزارها در کنار ارتباط انتقال داده ای که معاشرت دورکار را با دیگر هم کاران و روئسایش امکان پذیر می سازد. دریک جمع بندی از تعاریف قبل می توان گفت:دورکاری روشی برای سازماندهی کار بر مبنای ایجاد انعطاف زمانی و مکانی در انجام کار، بااستفاده از قابلیت های فناوری اطلاعات است.
دورکاری در مقابل Telecommuting

ادامه مستقل واحد مدیریت دانش
در صورت مقبول بودن طرح پایلوت، طرح پیاده‌سازی مدیریت دانش در فرآیندی مرحله‌ای، در بخش‌های دیگر سازمان پیاده می‌شود. البته در این بخش شکل‌گیری واحد مدیریت دانش در سازمان الزامی است و این بخش بایستی به‌عنوان بخشی از چارت سازمانی شناخته شود. این واحد ازاین‌پس صرفاً با دریافت توصیه‌هایی از مشاور مدیریت دانش به‌صورت مستقل به پیاده‌سازی کامل مدیریت دانش در سازمان می‌پردازد. ادامه موفقیت‌آمیز این روند باعث هم‌آوایی سازمان با تحولات دانش در اقتصاد جهانی و حفظ رقابت‌پذیری و خلق بازارهای جدید و به‌طورکلی مبدل شدن سازمان به یک شرکت دانش‌محور می‌شود.
۲-۲-۱۴) موانع و چالش‌های مدیریت دانش
استقرار مدیریت دانش در سازمان‌ها آثار و مزایای بسیاری را به همراه دارد؛ اما روشن است که برای برخورداری از مدیریت دانش، موانع عمده‌ای نیز در پیش روی سازمان‌ها قرار دارد تا جایی که موفقیت مدیریت دانش نیازمند عزم جدی سازمان‌ها برای برطرف کردن موانع موجود بر سر راه آن است. بسیاری از سازمان‌ها دانش را مهم می‌دانند و در ظاهر برای آن ارزش و اعتبار زیادی قائل هستند، اما عملاً برای برطرف کردن موانع موجود بر سر راه مدیریت دانش اقدامی نمی‌کنند. باید مدیریت دانش در سازمان، باور شود و کارکنان و مدیران به اثربخشی آن اعتقاد پیدا کنند و تنها در این صورت است که برای رفع موانع اقدام خواهند کرد.

موانع عمده بر سر راه مدیریت دانش را می‌توان به پنج دسته اصلی تحت عنوان عوامل انسانی، عوامل سازمانی، عوامل فرهنگی، عوامل سیاسی و عوامل فنی و تکنولوژیکی تقسیم نمود.
عوامل انسانی
یکی از موانع عمده مدیریت دانش این است که انسان‌ها به هر دلیلی نخواهند دانش خود را تسهیم کنند و از آن منحصراً برای پیشرفت شخصی خود استفاده کنند، زیرا ممکن است این تصور غلط وجود داشته باشد که چون دانش، قدرت است پس نباید آن را از دست داد. شاید بتوان گفت که موانع انسانی مدیریت دانش بیش از سایر موانع دیگر حائز اهمیت است، زیرا دانش، ماهیتی انسانی و اجتماعی دارد و فقط درگرو تعامل و ارتباطات است که می‌تواند رشد کند. رویکرد کلاسیک و سنتی بر این اعتقاد بود که فقط نویسندگان با نوشتن کتاب‌ها، مقالات و نظایر این‌ها می‌توانند باعث افزایش دانش شوند. این رویکرد را می‌توان رویکردی ایستا نامید. در مقابل، رویکرد پویا بر این باور است که تعالی دانش در اثر تعامل و ارتباطات انسانی، مقدور می‌باشد.
عوامل سازمانی
عوامل سازمانی نیز ازجمله موانع مهم بر سر راه مدیریت دانش در سازمان می‌باشند. عمده این عوامل عبارت‌اند از:
عوامل ساختاری: مدیریت دانش، خواسته‌های جدیدی بر بخش‌های مختلف ازجمله ساختار سازمان تحمیل می‌کند. ساختارهای سلسله مراتبی و غیر منعطف نمی‌تواند محمل خوبی برای مدیریت دانش باشد. ساختار سازمانی باید از انعطاف و پویایی لازم برخوردار باشد تا ارتباطات به مرزهای تیمی، بخشی و حتی سازمانی محدود نشود و امکان برقراری ارتباط با محیط بیرون از سازمان برای کارکنان به‌سادگی مقدور باشد و به عبارتی جنبه غیررسمی ساختار سازمانی، نقش مهمی در توسعه تعاملات ایفا نماید. چنین ارتباطی امکان دست‌یابی به دانش گروه‌های خارج از سازمان را میسر می‌سازد.
عوامل مدیریتی: عدم اعتقاد و حمایت مدیریت عالی از فعالیت‌ها و برنامه‌های مدیریت دانش، نگرش‌های کوتاه‌مدت و جزئی‌نگری و سبک‌های نامناسب رهبری نیز مانع اجرای موفقیت‌آمیز برنامه‌های مدیریت دانش می‌شوند.
عوامل شغلی: شرح شغل‌های نامناسب، مشاغل تکراری و روتین، ابهام و تعارض در نقش نیز برای مدیریت دانش، نامطلوب خواهند بود.
نظام‌های حقوقی و دستمزد و جبران خدمات: این سیستم‌ها نقش بسیار مهمی را در پشتیبانی برنامه‌های مدیریت دانش ایفا می‌کنند. افراد زمانی اقدام به توزیع دانش می‌کنند که انگیزه لازم را برای این کار داشته باشند.
نظام‌های آموزشی: در تبدیل سیستم‌های سنتی به یک سازمان یادگیرنده، برنامه‌های آموزشی یک سازمان، نقشی حساس ایفا می‌کنند. برنامه‌های آموزشی نامناسب می‌توانند موانع عمده‌ای برای مدیریت دانش ایجاد کنند.
عوامل فرهنگی
مدیریت دانش، بدون وجود یک فرهنگ مشارکتی مناسب و مبتنی بر اعتماد نمی‌تواند به گونه‌های موفق به کار گرفته شود. اگر فرهنگی، توزیع و تسهیم دانش را تشویق نکند، مدیریت دانش با چالش روبرو خواهد شد. تأثیر عوامل فرهنگی بر اثربخشی برنامه‌های مدیریت دانش انکارناپذیر است. فرهنگ هر جامعه به دلیل در برگرفتن نظام ارزشی، رفتار افراد را تحت تأثیر قرار می‌دهد. اگر در فرهنگی، کسب و توزیع دانش به‌عنوان یک ارزش تلقی می‌شود و مردم به اثربخشی دانش در کنار تجربه‌باور داشته باشند، برای کسب دانش، تلاش خواهند نمود. ممکن است در بسیاری از فرهنگ‌ها با توجه به اینکه «دانش قدرت است» این نگرش، موجب احتکار دانش شود. لذا باید این فرهنگ ترویج شود که «توزیع دانش هم قدرت است» تا مردم دانش خود را در اختیار دیگران بگذارند.
عوامل سیاسی
موانع سیاسی در سازمان‌های دولتی چشم‌گیرتر هستند. اگر باور داشته باشیم که دانش یک منبع قدرت است و شخص دارای قدرت می‌تواند اعمال‌نفوذ کند، طبیعی است که عده‌ای برای دستیابی انحصاری به دانش تلاش کند. نقش گروه‌های فشار می‌تواند قابل‌ملاحظه باشد. هرکدام از این عوامل می‌توانند مانع توزیع مناسب دانش در سازمان باشند که در اینجا نیز مدیریت دانش که به توزیع گسترده دانش در سازمان نیازمند است با چالش‌های جدی روبرو خواهد شد. ثبات یا عدم ثبات فضای سیاسی کشور نیز به دلیل اثرگذاری بر فرایند خط‌مشی گذاری و ثبات مدیریت در سازمان‌های دولتی، مدیریت دانش را تحت تأثیر قرار خواهد داد. همچنین وجود فضایی باز که در آن افراد به‌راحتی بتوانند ایده‌های خود را اظهار نمایند، بر روند فعالیت‌های مدیریت دانش اثرگذار خواهد بود.
عوامل فنی و تکنولوژیکی
صاحب‌نظران در تقسیم دانش، به دو نوع دانش کلی اشاره می‌کنند. دانش نهفته و دانش آشکار. همچنان که نوناکو نیز در مدل SECI تأکید کرده است دانش سازمانی، حاصل تعامل این دو نوع دانش است و این تعامل مستمر و مداوم است و زمان پایانی برای آن در نظر گرفته نشده است. دانش ایجادشده باید به طریقی مناسب حفظ و نگهداری شوند و این در حالی است که بسیاری از سازمان‌ها فاقد مراکز و مأخذ مناسب برای نگهداری دانش هستند. مراکز دانش در سازمان‌ها در حقیقت، کانون جمع‌ آوری، سازمان‌دهی و انتشار دانش هستند. ممکن است این مراکز فیزیکی یا مجازی باشند. هدف از ایجاد این مراکز هدایت افراد به‌سوی منابع دانش در داخل یا خارج سازمان می‌باشد. در این مراکز نقشه‌های دانش تهیه، نگهداری و به هنگام سازی می‌شوند. این مراکز در اصل به‌عنوان نقاط انشعاب تلقی می‌شوند که دسترسی به هر منبع دانش از طریق آن‌ ها صورت می‌گیرد. به عبارت دقیق‌تر این مراکز، درگاه‌های دانش می‌باشند و کلیه جریانات دانش از آن‌ ها صورت می‌گیرد. به عبارت دقیق‌تر این مراکز، درگاه‌های دانش می‌باشند و کلیه جریانات دانش از آن‌ ها عبور می‌کند. وجود این مراکز علاوه بر یکپارچگی و انسجام محتوای دانش سازمان از بسیاری از دوباره‌کاری‌ها مخصوصاً در کسب دانش جلوگیری می‌کند. این مراکز باید قادر باشند که:

• • هدایت‌کننده افراد به سمت منابع دانش سازمانی موردنیاز باشد.

• • دانش‌های مختلف را سازمان‌دهی و کدگذاری کنند تا کارکنان به‌صورت کارآمد بتوانند به آن دسترسی داشته باشند؛

• • مخازن دانش را مدیریت کند؛

• • • • • • • • ارتباط بین مدارک چاپی و دیجیتال را برقرار کند و به تشکیل گروه‌های کاری با تسهیل ارتباطات افراد کمک می‌کند.

             

             

         

         

     

     

• • استفاده از فناوری‌های مناسب در سازمان می‌تواند در نگهداری دانش آشکار کمک قابل‌توجهی بنماید (احمدی و صالحی، ۱۳۸۹، ۳۷۳-۳۷۶۹٫)

۲-۲-۱۵ ) ارتباط سرمایه اجتماعی با مدیریت دانش

هنگامی که جریان سیال در داخل یک کانال توسط عوامل خارجی نظیر فن و یا پمپ ایجاد شود، جا به ­جایی اجباری رخ داده است. برای تشخیص آرام یا آشفته بودن جریان در جابجایی اجباری از عدد بی بعد و مشهور رینولدز (بر اساس قطر هیدرولیکی کانال) استفاده می‌شود. به این ترتیب که اگر عدد رینولدز پایین تر از ۲۳۰۰ باشد، جریان آرام و اگر بیشتر از این مقدار باشد، جریان آشفته است.

۳-۳-معادلات حاکم بر جریان سیال در یک کانال
۳-۳-۱-معادله بقای جرم:
بر اساس قانون بقای جرم، جرمی که وارد حجم کنترل می‌شود با جرم خارج‌شده از آن برابر است.

شکل نهایی این معادله در حالت پایا و در صورتی که چگالی سیال ثابت باشد به صورت زیر است. در یک میدان جریان این معادله برای هر حجم کنترل صادق می‌باشد.

۳-۳-۲-معادله بقای اندازه حرکت:
بر اساس قانون دوم نیوتن برای یک حجم کنترل مجموع نیروهایی که بر روی سطح المان حجمی اعمال می­ شود باید با نرخ خالص اندازه حرکت خروجی از حجم کنترل برابر باشد. در این حالت دو نوع نیرو ممکن است بر سیال اثر کند: نیروهای حجمی که متناسب با حجم هستند و نیروهای سطحی که متناسب با سطح می‌باشند. فرم کلی قانون دوم نیوتن برای این حجم کنترل به صورت زیر است:
 

در رابطه فوق  راستای یکی از محورهای مختصات را نشان می‌دهد. با نوشتن توازن نیرویی در یک حجم کنترل با فرض جریان آرام و پایا و بدون در نظر گرفتن نیروی بدنه معادله مومنتوم به شکل رابطه زیر بیان می­ شود:

که در این مساله چون حالت جریان اجباری حاکم است تاثیر جاذبه در نظر گرفته نمی­ شود و ترم آخر از معادله بالا حذف می­ شود.
۳-۳-۳-معادلات بقای انرژی:
آخرین معادله‌ای که در واقع مکمل نهایی معادلات حاکم در مبحث هیدرودینامیکی و حرارتی سیال است معادله انرژی می‌باشد که بر اساس قانون اول ترمودینامیک نوشته می‌شود. با بهره گرفتن از این قانون می‌توان توزیع دما را در داخل کانال مشخص نمود. قانون اول ترمودینامیک می‌گوید تغییر خالص انرژی در یک حجم کنترل همواره با مقدار خالص انرژی منتقل‌شده از مرزهای حجم کنترل به صورت حرارت و کار برابر است .
با ساده‌سازی‌های ریاضی و جایگزینی‌های مناسب و با توجه به اینکه در این تحقیق، جریان داخل کانال به صورت پایا و بدون حضور چشمه حرارتی در نظر گرفته‌شده، صورت ساده‌شده معادله انرژی به صورت زیر ارائه می‌گردد:

این محیط ساخت شرکت Merck بوده و طریقه ساخت آن به قرار زیر می باشد:
۱۶ گرم از پودر مورد نظر را در ۱۰۰۰ میلی لیتر آب مقطر حل کرده و در ۱۲۱ درجه سلسیوس به مدت ۲۰ دقیقه اتوکلاو شد . سپس در یخچال در دمای ۴ درجه سلسیوس نگهداری شد و در زمان انجام آزمایش قند ها (در اینجا دو قند لاکتوز و آرابینوز مورد بررسی قرار گرفت) در آب مقطر استریل حل شد و به صورت ۱ % به محیط اضافه گردید.
جدول(۳-۴) اجزای تشکیل دهنده محیط پایه قند

۳-۴-جمع آوری نمونه
در سال های ١٣٩٢و١٣٩٣ طی مدت ۶ ماه ،۳۵۰ نمونه بالینی مشکوک به انتروکوک از بیمارستان های میلاد،امام خمینی ،بقیه ا..(عج) از بخش های ICU، مراجعه کنندگان سرپایی،جمع آوری شده که این نمونه ها شامل : خون، ادرار، زخم، مایع مغزی-نخاعی، بال و ریه بوده اند.
۳-۵-جدا سازی سویه ها
در ابتدا برای تمایز انتروکوک ها از سایر استرپتوکوک ها ،نمونه مشکوک بر روی محیط بلاد آگار کشت داده و دیسک های باسیتراسین،اپتوچین وتری متوپریم/سولفامتوکسازول بر روی محیط کشت قرار داده شد.پس از ۲۴ ساعت انکوبایسون در دمای ٣۷ درجه سلسیوس ،در صورت عدم رشد باکتری در مجاورت این دیسک ها به انتروکوک بودن آنها مشکوک می شویم .

سپس کلنی های مشکوک به انتروکوک، بر روی محیط بایل اسکولین آگار کشت داده وبعداز ۲۴ ساعت انکوباسیون در دمای ٣۵ درجه سلسیوس ، تغییر رنگ محیط از زرد به قهوه ای تیره نشان دهنده هیدرولیز اسکولین است. گلوکز و اسکولتین (یک مولکول الکلی می باشد) آزاد می شود سپس اسکولتین با یون فریک موجود در محیط ایجاد کمپلکس سیاه رنگ می کند و رنگ محیط را به قهوه ای تیره تغییر می دهد . انتروکوک ها و غیر انتروکوک ها هر دو قادر به تجزیه ی اسکولین می باشند . سپس برای جدا نمودن آن دو از یکدیگر از رشد در محیط آبگوشت حاوی ۵/۶٪ کلرید سدیم استفاده شد . به این صورت که ۵/۶ درصد کلرید سدیم به محیط BHI براث افزوده و چند کلنی از نمونه مشکوک در آن تلقیح شد ،سپس به مدت ۷۲ ساعت در دمای ٣۵ درجه سلسیوس انکوبه شد . ایجاد کدورت نشان دهنده رشد باکتری است . انتروکوک ها قادر به رشد در این محیط می باشند در صورتی که غیر انتروکوک ها توانایی رشد در محیط حاوی۵/۶ ٪کلرید سدیم را ندارند.
پس از آن از نمونه های رشد کرده بر روی محیط بلادآگار گسترش تهیه گردید.به این صورت که یک قطره سرم فیزیولوژی روی لام گذاشته ،با لوپ از کلنی مورد نظر برداشته و گسترش تهیه شد. پس از خشک شدن گسترش بر روی لام، آن را با حرارت تثبیت کرده و رنگ آمیزی گرم انجام شد. به این ترتیب ،وجود کوکسی های گرم مثبت انتروکوک به طریقه میکروسکوپی تایید شد.
سپس برای اثبات وجود انتروکوک ها،از روی محیط بلادآگار آنها را در محیط مایع BHI تلقیح کرده و در انکوباتور شیکر دار در دمای ۴۲ درجه سلسیوس نگهداری شدند، پس از ۲۴ ساعت کدورت محیط از لحاظ رشد انتروکوک ها بررسی شد.
برای تایید ،سویه ها را در محیط BHI براث کشت داده و برای مدت ٣۰ دقیقه در دمای ۶۰ درجه سلسیوس در انکوباتور نگهداری شدند . سپس آنها را بر روی بلاد آگار کشت داده و به مدت ۲۴ ساعت در انکوباتور در دمای ٣۷ درجه سلسیوس نگهداری گردید. رشد باکتری ها در محیط بلاد آگار نشان دهنده زنده بودن آنها پس از تحمل دمای ۶۰درجه سلسیوس و انتروکوک بودن آنها است.
برای انجام تست کاتالاز،یک قطره آب اکسیژنه ٣٪ بر روی یک لام تمیز گذاشته شد.سپس یک کلنی از روی محیط بلاد آگار بر داشته شد و در آن حل کرده،پس از حل شدن کلنی ها در آب اکسیژنه به علت کاتالاز منفی بودن گونه های انتروکوک ،حباب های اکسیژن متصاعد نشد.
انجام تست قند لاکتوز جهت اثبات گونه های انتروکوکوس فکالیس و انتروکوکوس فاسیوم انجام شد، به این صورت که پس از ساخت محیط پایه قند، پودر قند لاکتوز را در آب مقطر حل کرده و به اندازه ی ۱% به محیط پایه قند اضافه می شود .سپس باکتری ها در محیط تلقیح شده وبه مدت ٢۴ ساعت در دمای ٣۷ نشان دهنده مثبت بودن آزمایش است.
برای تشخیص گونه انتروکوکوس فکالیس از انتروکوکوس فاسیوم تست قند آرابینوز انجام شد پس از فیلتر کردن ۱% قند در محیط پایه قند ،سویه ها در محیط کشت داده شده و پس از انکوبه کردن به مدت ٢۴ ساعت در ٣۷ درجه سلسیوس تغییر رنگ محیط از قرمز به زرد اثبات گونه انتروکوکوس فاسیوم است.
۳-۶-نگهداری سویه ها
پس از شناسایی وجدا سازی باکتری ها،نمونه ها در محیط BHI براث کشت داده شد و به مدت ۲۴ ساعت در انکوباتور در دمای ٣۷ درجه سلسیوس نگهداری شد. پس از رشد باکتری ها و رسیدن به کدورت کافی، به میکروتیوپ های ۵/۱ میلی لیتری اپندورف انتقال داده شد و سپس ۵۰% گلیسرول استریل به آنها اضافه شد. سپس در ۲۰- درجه سلسیوس نگهداری شد. پس از مدت یک ماه به فریزر ۸۰- سلسیوس انتقال داده شدند.
۳-۷-آنتی بیوگرام
۳-۷-۱-تهیه سوسپانسیون باکتریایی
تعداد لازم از کلنی باکتری مورد نظر را در ۵ میلی لیتر سرم فیزیولوژی حل نموده تا جذب نوری (OD) معادل استاندارد نیم مک فارلند حاصل شود،سپس OD آن در طول موج nm۶٢۵ اندازه گیری شد. هر گاه میزان جذب معادل استاندارد نیم مک فارلند رسید از آن به عنوان سوسپانسیون باکتریایی استفاده گردید. بر اساس دستورالعمل استاندارد۲۱s-100Μ CLSI در تعیین حساسیت ضد میکروبی به روش تهیه رقت در محیط مایع میزان کدورت سوسپانسیون باکتری معادل استاندارد نیم مک فارلند می باشد که این میزان معادل ۱۰^۸×۵/۱ تعداد سلول باکتری در هر میلی متر مکعب می باشد . غلظت استاندارد نیم مک فارلند در اسپکتروفتومتر کالیبر شده دارای جذب نوری mc۱،در طول موج nm۶٢۵،جذب نوری بین ۰٨/۰تا ۱۳/۰ دارد.
۳-۷-۲-روش آنتی بیوگرام
جهت انجام آنتی بیوگرام یا تست حساسیت میکروبی از روش دیسک دیفیوژن (Bauer & Kirby) استفاده شد. نوع محیط کشت در اندازه هاله عدم رشد و میزان نفوذ آنتی بیوتیک تاثیر بسزایی دارد. محیط مولر هینتون آگار به عنوان محیط انتخابی برای این آزمایش به کار رفت . پس از اتوکلاو ،محیط مولر هینتون را در پلیت های ٨سانتی متری تقسیم کرده به طوری که قطر محیط ۴ میلی متر باشد و پس از بستن درب ،آنها را به مدت ۳۰-۱۰ در حرارت ۳۷ درجه سلسیوس قرار داده و سپس در کیسه های نایلونی کاملا در بسته در یخچال نگهداری شدند. این پلیت ها تا هفت روز پس از تهیه مصرف می شدند. دیسک های تتراسایکلین،جنتامایسین،اریترومایسین،کلرامفنیکل، سیپروفلوکسازین، ونکومایسین، تیکوپلانین و استرپتومایسین خریداری شده از شرکت MAST کشور آلمان تهیه شد. دیسک های ذخیره در حرارت ٢٠- درجه سلسیوس و دیسک های مصرفی در یخچال ،در۴- درجه سلسیوس نگهداری شدند.دیسک های مورد نظر را ۱تا ٢ ساعت قبل از انجام آزمایش از یخچال بیرون آورده تابه حرارت اتاق برسند و پس از مصرف بلافاصله به یخچال برگردانده شدند.
برای انجام آنتی بیوگرام، ابتدا جهت تهیه کشت تازه میکروبی ،نمونه ها بر روی محیط بلاد آگار کشت داده شده و ٢۴ساعت در ۳۷ درجه سلسیوس نگهداری شدند. سپس مقداری از کلنی باکتری ها را درسرم فیزیولوژی حل کرده و به مدت ۱ تا ۳ ساعت در داخل انکوباتور گذاشته شد تا کدورت آن برابر با کدورت نیم مک فارلند شود ،سپس به کمک سوآپ از سوسپانسیون میکروبی بر داشته و باکتری در تمام جهات روی محیط مولر هینتون آگار به صورت Method Streak کشت داده شد ،سپس به کمک پنس استریل ،دیسک های آنتی- بیوتیکی جنتامایسین، کلرامفنیکل، ونکومایسین، اریترومایسین، تتراسایکلین، سیپروفلوکسازین، استرپتومایسین در سطح پلیت قرار داده شده به مدت ١۶ تا ۱٨ ساعت در انکوباتور در ۳۷ درجه سلسیوس نگهداری شد. بعد با بهره گرفتن از یک خط کش دقیق، قطر هاله عدم رشد را بر حسب میلی متر اندازه گرفته و بر طبق استاندارد CLSI باکتری ها نسبت به آنتی بیوتیک به صورت حساس ،نیمه حساس و مقاوم گزارش شدند.
جدول(۳-۵) مشخصات دیسک های آنتی بیوتیکی استفاده شده