برای یافتن علل مسائل مرتبط با موجودی، باید حوزه‌‌‌‌‌‌‌‌‌های مختلف سازمان را که با موجودی ارتباط دارند، به طور کامل بررسی و تجزیه و تحلیل کرد. برای اینکه بتوانیم تحلیلی بی‌‌‌‌‌‌‌‌‌نقص و جامع ارائه دهیم، به خبرگی نیاز داریم. تحلیل‌‌‌‌‌‌‌‌‌گر، هرچه از خبرگی لازم برخوردار باشد، تصمیمات اتخاذ شده و کیفیت تحلیل‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها، بهتر خواهد بود( پرکان و شیخ زاده، ۱۳۸۶).

۲-۱۷- حوزه‌‌‌‌‌‌‌‌‌های مسئله‌‌‌‌‌‌‌‌‌خیز در مدیریت موجودی کالا

۱٫ پیش‌‌‌‌‌‌‌‌‌بینی میزان تقاضای مشتریان

۲٫ برنامه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ریزی کلان تولید

۳٫ تعیین ظرفیت‌‌‌‌‌‌‌‌‌های تولید

۴٫ انبارداری

۵٫ تدارکات و خرید و فروش و توزیع

۶٫ حسابداری صنعتی و مدیریت مالی

۷٫ برنامه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ریزی مواد موردنیاز(همان منبع).

۲-۱۷-۱-تجزیه و تحلیل نسبت‌‌‌‌‌‌‌‌‌های مالی در حوزه مدیریت موجودی

یکی از نقاط ضعف عمده سازمان‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها عدم توجه جدی و دقیق به تحلیل‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها و ارزیابی‌‌‌‌‌‌‌‌‌های مالی است. این مسئله بعضاً از ضعف تخصص‌‌‌‌‌‌‌‌‌های لازم در این بخش ناشی می‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود. تجزیه و تحلیل نسبت‌‌‌‌‌‌‌‌‌های مالی، باعث می‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود تا مدیران شرکت‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها، بتوانند از وضع حال و آینده شرکت موردنظر خود بیشتر آگاه شوند و درباره آن بهتر قضاوت کنند. کاربرد مناسب نسبت‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها و تجزیه و تحلیل درست آن ها به شناخت نقاط قوت و ضعف این نسبت‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها بستگی دارد. قبل از اینکه به توضیح نسبت‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها بپردازیم، به نقاط قوت و ضعف آن اشاره می‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنیم تا رویکردی مناسب برای استفاده از این نسبت‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها داشته باشیم(همان منبع).

۲-۱۷-۱-۱-نقاط قوت نسبت‌‌‌‌‌‌‌‌‌های مالی در حوزه مدیریت موجودی

۱٫ محاسبه این نسبت‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها نسبتاً ساده است.

۲٫ با این نسبت‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها معیاری برای مقایسه بین فعالیت شرکت در یک دوره زمانی به دست می‌‌‌‌‌‌‌‌‌آید. همچنین می‌‌‌‌‌‌‌‌‌توان نسبت‌‌‌‌‌‌‌‌‌های محاسبه شده را با «متوسط صنعت» مقایسه کرد.

۳٫ برای تعیین روند سنواتی شرکت و تغییراتی که احتمالاً در این روند رخ داده است و نیز تعیین اعداد غیرعادی می‌‌‌‌‌‌‌‌‌توان از روش تجزیه و تحلیل نسبت‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها استفاده کرد.

۴٫ در امر شناخت مشکلات شرکت‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها محاسبه این نسبت‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها سودمند است.

۵٫ اگر روش مبتنی بر تجزیه و تحلیل نسبت‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها با روش‌‌‌‌‌‌‌‌‌های دیگر (مثل روش‌‌‌‌‌‌‌‌‌های اقتصاد‌‌‌‌‌‌‌‌‌سنجی) ادغام شود، این نسبت‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها می‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانند در فرایند ارزیابی و قضاوت نقش مهمی بازی کنند( پرکان و شیخ زاده، ۱۳۸۶).

۲-۱۷-۱-۲-نقاط ضعف نسبت‌‌‌‌‌‌‌‌‌های مالی در حوزه مدیریت موجودی

۱٫ اگر فقط به یکی از این نسبت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها توجه شود، فایده چندانی نخواهد داشت.

۲٫ نسبت‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها، راه‌‌‌‌‌‌‌‌‌حل مشکلات نیستند وبا استفاده از این نسبت‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌توان به علل اصلی مشکلات شرکت پی برد. این نسبت‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها صرفاً نشان‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهنده مشکلات هستند.

۳٫ تحلیلگر در تفسیر داده‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها، به سادگی دچار اشتباه می‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود و احتمال دارد به راحتی آن ها را غلط تفسیر کند. مثلاً، کاهش مقدار یک نسبت، الزاماًً به معنای وقوع رخدادی نامطلوب نیست.

۴٫ تقریباً هیچ استاندارد قابل قبولی وجود ندارد که بتوان آن را مبنای مقایسه با نسبت یا مجموعه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای از نسبت‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها قرار داد. نباید مبنای قضاوت را منحصراًً نسبت‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی بدانیم که به اصطلاح «نسبت‌‌‌‌‌‌‌‌‌های صنعت» نامیده می‌‌‌‌‌‌‌‌‌شوند زیرا نسبت‌‌‌‌‌‌‌‌‌های متعلق به عملکرد نیمی از شرکت‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها، کمتر از «نسبت‌‌‌‌‌‌‌‌‌های صنعت» مربوطه هستند(همان منبع).

۲-۱۷-۱-۳-تشریح نسبت‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها

۲-۱۷-۱-۳-۱- نسبت دوره گردش موجودی

کاهش در گردش موجودی کالا نشان‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهنده افزایش در حجم موجودی و انبار کردن موجودی کالا، تحرک پائین کالا است همچنین می‌تواند علامت مبالغه در فروش باشد.شرایط موقتی مانند توقف های کاری یا از دست دادن مشتریان مهم،گردش پائین را به همراه دارد. موجودی کالای «بیش» از حد نیاز، هزینه‌‌‌‌‌‌‌‌‌های نگهداری، انبارداری و ریسک ناباب شدن موجودی را به همراه دارد. گردش بالا می‌تواند به قیمت سرمایه گذاری کم در موجودی کالا و یا تهدید روابط مشتریان و فروش های آتی صورت گیرد موجودی کالای «کم»، ممکن است از دست دادن مشتری را سبب شود. گردش موجودی کالا چالشی بین وجوه انباشته در موجودی کالا و زیان بالقوه مشتریان و فروش آتی را شامل می شود. ‌بنابرین‏، به طور معمول با ثابت بودن سایر عوامل، نسبت گردش زیاد موجودی‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها، نشانه کارایی مدیریت است.‌بنابرین‏ آگاهی از مدیریت موجودی کالامانند سیستم تولید به هنگام(just-in-time) که با توام کردن سفارش ،تولید،فروش و توزیع به کاهش سطح نگهداری موجودی کالا کمک می‌کند، ضروری است.مدیریت موجودی کالای کارا،گردش موجودی کالا را افزایش می‌دهد( پرکان و شیخ زاده، ۱۳۸۶).

۲-۱۷-۱-۳-۲- میانگین سنی موجودی کالا

گرچه این فرمول، مشابه فرمول قبلی است، اما تأکید آن بر افزایش میانگین سنی موجودی کالا است که نشان‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهنده افزایش در ریسک ازمدافتادگی و افزایش هزینه‌‌‌‌‌‌‌‌‌های انبارداری است(همان منبع).

۲-۱۷-۱-۳-۳- حرفه عملیاتی

این نسبت تعداد روزهایی است که موجودی کالا به مطالبات و در نهایت به وجه نقد تبدیل می‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود. هرچه چرخه عملیاتی کوتاهتر باشد، مطلوب تر خواهد بود. چرخه عملیاتی طولانی‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر، نشان‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهنده این است که مبلغ بیشتری از منابع مالی شرکت، به صورت غیرنقدی بلوکه شده است(همان منبع).

۲-۱۷-۱-۳-۴-نسبت ذخیره کاهش موجودی‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها به کل موجودی‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها